Petworth House
Werkplaats of navolger van Jheronimus Bosch,
De aanbidding der koningen , ca. 1510-20,
olieverf op eiken, 100 x 73,5 cm,
Petworth House, The Egremont Collection (The National Trust), NT63.
Dit is een behoorlijk nauwkeurige kopie van het middenpaneel van de Aanbidding door de Koningen in het Prado. Toch werden enkele essentiële wijzigingen aangebracht ten opzichte van het origineel.
De vorm van het paneel en daarmee de hele compositie werd veranderd tot een staande rechthoek.
De horizon werd (daarom?) lager geplaatst, met als consequentie dat het dak van de stal deze doorbreekt.
Hierdoor wordt de dieptewerking versterkt en maakt het schilderij wat een ‘moderner’ indruk dan het origineel.
De aanzienlijk kleiner en dus realistischer afgebeelde Maria met Kind sluit hierbij aan.
Infrarood opnamen maken zichtbaar dat Maria aanvankelijk even groot als op de Prado-Aanbidding was weergegeven en dat ze vervolgens kleiner en nog kleiner werd overschilderd.
We kunnen alleen raden waarom dit gebeurde, maar duidelijk is wel dat Maria met het Jezuskind nu beter in verhouding is tot de bouwvallige stal waarin ze zit en dat er meer dynamiek is gebracht in relatie tussen haar en de haar benaderende Koningen.
Precies dezelfde ingrepen werden gedaan op de kopie die nu in het Philadelphia Museum of Art wordt bewaard.
Literatuur
Uit de stal van Bosch 2018, 52-59, 77-82, 94 cat. nr. 23.